In de provincie Noord-Brabant loopt het programma ‘Schoon Water voor Brabant’. Dit programma is gericht op het verminderen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die een risico vormen voor de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. Binnen Noord-Brabant richt Schoon Water zich op de grondwaterbeschermingsgebieden en de rest (verbreding) van Brabant.
De ‘Schoon Water-aanpak’ is in 2001 ontstaan in kwetsbare grondwaterbeschermingsgebieden in Brabant. En is door de jaren heen over heel Brabant en voor een bepaalde periode (2015-2018) ook Zeeland uitgerold. Deelnemers hebben de milieubelasting van het grond- en oppervlaktewater de jaren sterk laten dalen, en het deelnemend areaal is sterk gestegen (zie figuur hieronder). Schoner water kan!
Gemiddelde milieubelasting naar oppervlakte- en grondwater (mbp/ha) tussen 2000 en 2020 voor de grondwaterbeschermingsgebieden.
Tot 2021 richtte het programma ‘Schoon Water voor Brabant’ zich op de landbouw, gemeenten, bedrijven en particulieren. Sinds 2023 is er een vernieuwde aanpak met meer ruimte voor persoonlijke begeleiding van agrarisch ondernemers. Er doen meer dan 600 ondernemers mee aan Schoon Water: akkerbouwers, loonwerkers, veehouders via loonwerkers, boomkwekers, vollegrondsgroenten- en fruittelers. Deelnemers krijgen, individueel of groepsgewijs, begeleiding om de emissie naar water zover mogelijk te verminderen. Tijdens veldbijeenkomsten kijken ze bij elkaar en wordt de gewas- bescherming besproken. Daarnaast worden deelnemers gestimuleerd met innovaties aan de slag te gaan.
Vragen?
Voor meer informatie kunt u terecht bij:
• CLM: Peter Leendertse, pele@clm.nl, 0345 470 751
• Provincie Noord-Brabant: René Klerks, rklerks@brabant.nl, 06 183 03 154
• Brabant Water: Sandra Verheijden, sandra.verheijden@brabantwater.nl, 073 683 8514
• ZLTO: Johan Elshof, johan.elshof@zlto.nl, 073 217 3000
• Waterschappen: Minke Lagerwerf (De Dommel), mlagerwerf@dommel.nl, 0411 618 487
Landbouw
De Schoon Water adviseurs komen op beslismomenten in het teeltseizoen met tips voor goede opbrengst en lagere milieubelasting.
- Schoon Water tip: Voorjaartips voor akkerbouwgewassen
- Onkruid mechanisch doen begint met juiste mindset
- Schoon Water tip: Kvick-Finn voor lastige wortelonkruiden
- Schoon Water tip: Investeringssubsidie vanuit POP3+ tot uiterlijk 31 januari
- Schoon Water tip: Kruidenrijk grasland onderhouden
Lees meer teelttips…
Schoon Water deelnemers zijn bezig met het nemen van maatregelen, gericht om de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het water te verminderen. De genomen maatregelen zijn naast goed voor het milieu, ook goed voor de teler. Goede opbrengsten staan altijd voorop. Maatregelen kunnen variëren van de keuze voor minder milieubelastende middelen (zie milieubelastingskaarten) tot emissiereducerende spuittechnieken of mechanische onkruidbestrijding (zie techniekkaarten).
Agrariërs kunnen kiezen voor bestrijdingsmiddelen met weinig risico voor het grond- en oppervlaktewater. Onderstaande middelenkaarten geven per gewas de toegestane middelen en de milieubelasting. De middelenkaarten worden jaarlijks geactualiseerd. Ook op www.milieumeetlat.nl vindt u de milieubelasting van alle middelen en kunt u zelf dosering, driftreductie en spuitmoment bepalen.
 | Download de Milieubelastingskaart Aardappel 2019: onkruid en insecten 1,5-3% OS Met middelen voor: onkruidbestrijding vóór opkomst, loofdoding, plaagbestrijding, voorkómen van virusoverdracht, aaltjesbestrijding en groeiregulatoren. |
 | Download de Milieubelastingskaart Aardappel 2019: schimmels 1,5-3% OS Met middelen tegen Phytophthora, Alternaria en Rhizoctonia. |
 | Download de Milieubelastingskaart Aardbei 2019 1,5-3% OS Met middelen tegen onkruid, ziekten, plagen en aaltjes. |
 | Download de Milieubelastingskaart Asperge 2019 1,5-3% OS Met middelen voor onkruidbestrijding, ziekte- en plaagebestrijding. |
 | Download de Milieubelastingskaart Gras 2018/2019 voor 1,5-3% OS of 3-6% OS Met middelen voor onkruid-, plaag- en ziektebestrijding. Ook de wachttijden per middel worden overzichtelijk weergegeven. |
 | Download de Milieubelastingskaart Hardfruit 2015 voor 1,5-3% OS of 3-6% OS Met middelen voor onkruid-, ziekte-, en plaagbestrijding in het gewas. |
 | Download de Milieubelastingskaart Maïs 2019 1,5-3% OS Met middelen voor onkruidbestrijding in diverse gewasstadia (voor opkomst, 2-3 bladstadium, 2-6 bladstadium) en zaadbehandeling. |
 | Download de Milieubelastingskaart Prei 2019 1,5-3% OS Met middelen voor onkruidbestrijding, ziekte- en plaagbestrijding. |
 | Download de Milieubelastingskaart Stamslaboon 2019 1,5-3% OS |
![MBK Suikerbiet 2019](https://www.schoon-water.nl/wp-content/uploads/2019/02/suikerbieten.png") | Download de Milieubelastingskaart Suikerbiet 2019 1,5-3% OS Met middelen voor diverse onkruidbestrijdingsmethoden en -stadia, bladschimmelbestrijding, aaltjesbestrijding, plaagbestrijding en zaaizaadbehandeling. |
 | Download de Milieubelastingskaart Wintertarwe 2019 1,5-3% OS Met middelen voor onkruidbestrijding in diverse gewasstadia, ziekte- en plaagbestrijding en tegen legering. |
 | Download de Milieubelastingskaart Boomteelt & Vaste Planten schimmel 2019 1,5-3% OS |
 | Download de Milieubelastingskaart Boomteelt & Vaste planten onkruid 2019 1,5-3% OS |
Nieuwe technieken verminderen gebruik en emissie van bestrijdingsmiddelen. Op elke kaart staat een toelichting over de techniek, een opsomming van de voordelen én de nadelen, het toepassingsgebied, de milieuwinst, praktijkervaringen en een link naar meer info. Met spuitdoppenkeuze.nl kunt u een nog beter spuitresultaat realiseren, met zo min mogelijk milieubelasting. Deze website is ook uitstekend te gebruiken op uw smartphone.
Er zijn 7 techniekkaarten ontwikkeld:
- Tips ter voorbereiding van wasplaats met zuiveringssysteem
- Mechanische onkruidbestrijding in asperges
- Laag Volume Strooitechniek (LvS)
- Pneumatisch schoffelen in de boomteelt
- Onkruid branden in de boomteelt
- Akkerbouw-apps voor de smartphone
- Hyperspectraalbeelden
 | Lees of download de informatiekaart voor de aanleg van een wasplaats met zuiveringssysteem. Deze informatiekaart geeft de verschillende stappen en aandachtspunten overzichtelijk weer en gaat in op de benodigde capaciteit, locatie, wet- en regelgeving en aandachtspunten bij de inrichting van de wasplaats en het zuiveringssysteem. Met praktische tips van collega’s die u voor gingen. |
 | Lees of download de informatiekaart Mechanisch onkruid bestrijden Asperge De kaart geeft praktische tips voor onkruidbestrijding tussen, maar ook op de ruggen. Zoals gebruik van biologisch afbreekbare folie of het kartonachtige Greenprotect. |
 | Lees of download de informatiekaart Laag Volume Strooitechniek Door te strooien in plaats van te spuiten kan de teler minder middel toepassen én is er 90% minder drift. Deze strooitechniek is nu ook op de aardappelpootmachine toepasbaar. |
 | Lees of download de informatiekaart Pneumatisch schoffelen in de boomteelt Een innovatief schoffelsysteem met perslucht dat onkruiden niet alleen tussen de rijen, maar ook in de rij aanpakt. |
 | Lees of download de informatiekaart onkruidbranden in de boomteelt Onkruid branden in plaats van spuiten is weersonafhankelijk, doodt ook de zaden én voorkomt groeiremming. |
 | Lees of download de informatiekaart Apps voor akkerbouwers Akkerbouwers vinden hier een beschrijving van de phytophthora apps SpuitWeerWijzer, PhyApp en Phytophthora Lite app. Handige apps voor andere teelten, zoals uien of bieten worden kort weergegeven. |
 | Lees of download de informatiekaart Hyperspectraalbeelden Hyperspectraalmetingen vanuit de lucht geven inzicht in hoeveelheid biomassa, stikstof voorziening van de planten en vochttoestand van de bodem. En doordat het vliegtuig onder de wolken door vliegt, zijn er altijd beelden beschikbaar. De kaarten geven telers inzicht in hun perceel zodat ze gericht kunnen bijsturen. |
