Piet van Cranenbroek heeft de teelt van asperges niet van huis uit meegekregen, hij was werkzaam in de bouw. Van Cranenbroek: "Ik wilde graag een huis bouwen in het buitengebied en ben in 1986 begonnen in de vollegrondstuinbouw. Ik heb een deeltijdopleiding aan de Tuinbouwvakschool in Someren gevolgd en heb ervaring opgedaan bij een ander bedrijf. Uiteindelijk heb ik me in asperges gespecialiseerd omdat dit het meest renderende gewas is en de eenvoud van de teelt staat me aan."

Verwarmde asperges
Van Cranenbroek: "Vijftien jaar geleden zijn we begonnen met de verwarmde teelt van asperges in tunnels, later hebben we ook een kas gebouwd van 1,4 ha. Ook buiten hebben we grondverwarming aangelegd, onze asperges zijn hierdoor drie à vier weken vroeger dan die van de koude grond." "Op 1 maart steken we de eerste asperges al en het seizoen loopt tot 24 juni. Deze datum staat van oudsher vast, het is de langste dag en het gewas moet hierna herstellen." "Onze asperges gaan naar de veiling ZON en een deel verkopen we aan huis."

Schoon Water en asperges
Van Cranenbroek doet sinds 2005 mee aan 'Schoon Water'. "Ik wil zo min mogelijk bespuitingen uitvoeren en een bijdrage leveren aan schoon grondwater. Ik heb ook drie jaar in een biologische groep gezeten. Ik heb uiteindelijk niet gekozen voor biologisch omdat ik daar te weinig meerwaarde in zag."

Maatregelen
Van Cranenbroek neemt, in overleg met bedrijfsbegeleider Jos van Hamont, verschillende maatregelen op zijn bedrijf om de milieubelasting van het grondwater te verlagen:

• Keuze voor middelen met een lagere milieubelasting: een schimmelbestrijdingsmiddel als Score zit beduidend lager in uitspoeling dan Kenbyo. In de onkruidbestrijding kan gelukkig weer gekozen worden voor Linuron wat stukken minder belastend is voor het grondwater dan Sencor.
• Lagere dosering van middelen: "Sinds ik deelneem aan Schoon Water ben ik met de dosering naar beneden gegaan. Soms wel 25 tot 50%."
• Mechanische onkruidverwijdering: "Ik frees de asperges met de smalspoortrekker om het onkruid de baas te blijven."
• Waarnemen: "Voor ik een bespuiting uitvoer tegen de aspergekever, ga ik eerst in het gewas kijken. Als de schadedrempel niet overschreden wordt, stel ik de bespuiting uit."
• Inzet van Pre-Tect: "Door deze bladmeststof wordt de plant vitaler, bouwt meer weer-stand op en wordt minder vatbaar voor ziekten. Je verspuit het middel als vloeistof. De kosten zijn ongeveer 130,- euro per hectare." Van Cranenbroek gaat Pre-Tect volgend jaar juli op de helft van de percelen inzetten. "Het doel is dat we minder bespuitingen hoeven uitvoeren en minder kunstmest nodig hebben."

Van Cranenbroek heeft Pre-Tect dit seizoen al uitgeprobeerd. "Maar we waren te laat met het toedienen van het middel. Daarom kan ik ook nog weinig zeggen over de resultaten tot nu toe. De resultaten zullen ook afhankelijk zijn van het seizoen, de weersomstandigheden en ziektedruk spelen ook mee. Volgend jaar gaan we daarom echt een proef wegleggen met Pre-Tect." Op de website (www.schoon-water.nl) en in de nieuwsbrief houden we u hiervan op de hoogte.

Cijfers, varkens en bessen
Boekhouder Leo van Lierop uit Soerendonk wilde eind jaren '70 graag in het buitengebied wonen. In die tijd was de enige mogelijkheid om in het buitengebied te mogen bouwen het starten van een intensieve veehouderij. Van Lierop ruilde de cijfers in voor varkens en vestigde zich in Soerendonk. In 1984 begon hij met de teelt van blauwe bessen. Van Lierop: "Ik vind blauwe bessen een mooi product. Het gewas heeft bijna geen gewasbescherming nodig. Dat spreekt me aan, want ik wil niet constant met de spuit rondlopen." Later is hij ook rode bessen gaan telen. Hij heeft nu 1 ha blauwe bessen en 2 ha rode bessen en waarvan 1 ha binnen het grondwaterbeschermingsgebied ligt. De percelen zijn overkapt om te voorkomen dat de bessen door de regen beschadigd worden.

Schoon Water
Van Lierop is deelnemer van het eerste uur, sinds het begin van het project Schoon Water (2001) is hij van de partij. Van Lierop: "Ik ben aan Schoon Water mee gaan doen omdat ik de gewasbescherming terug wilde dringen. Ik heb een hekel aan spuiten, het kan niet gezond zijn." Van Lierop neemt op zijn bedrijf verschillende maatregelen om de milieubelasting van het grondwater te verlagen:

• Middelkeuze; bij de keuze voor middelen houdt Van Lierop rekening met de milieubelasting. Hij pakt altijd de lijst met milieubelastingpunten erbij.
• Rassenkeuze; Van Lierop kiest voor bessenrassen die niet zo ziektegevoelig zijn. Als de opbrengst van deze rassen wat lager is, neemt hij dat op de koop toe. Van Lierop: "Ik begon met 10 blauwe bessen rassen, nu zijn dat er nog maar 3: Bluecrop, Berkely en Nelson. Deze rassen zijn betrouwbaar en niet ziektegevoelig."
• Bij het spuiten rekening houden met de weersomstandigheden. Mijn bedrijfsbegeleider Bart Vromans gaf me de tip om eerst eens op weeronline te kijken voordat ik ging spuiten.
• Waarnemen: Van Lierop: "Ik ga eerst met de loep het gewas in om te kijken of er plaaginsecten zijn. Afhankelijk van het aantal insecten ga ik vervolgens spuiten of stel de bespuiting nog even uit." Van Lierop heeft veel aan het advies van zijn bedrijfsbegeleider. "Het voorkomt bedrijfsblindheid en geeft een stuk vakmanschap."

Keten
In juli en augustus oogst Van Lierop de bessen, hij wordt hierbij geholpen door 50 à 60 vakantiekrachten. Een klein deel van de bessen verkoopt hij aan huis. Het grootste deel van zijn bessen verkoopt Van Lierop aan een bevriende teler voor in de koeling. Het grootste gedeelte hiervan wordt naar Engeland geexporteerd. Van Lierop: "In Engeland stellen ze hogere eisen aan de gewasbescherming dan hier. Je moet een gewasbeschermingsplan bij de bessen aanleveren en er worden altijd monsters genomen om te testen of er nog residu aanwezig is. Deze extra moeite wordt wel beloond, ze betalen in Engeland ook iets meer."